"Nu nog een boek over Krakatau?" hoor ik zeggen.—Ja lezer, ik waaghet, meer dan zeven jaren na de groote uitbarsting, met dit onderwerpvoor den dag te komen; een enkel woord van toelichting is daarom zekerniet overbodig.
In 1884 en 1885 verscheen "Krakatau", door R.D.M. Verbeek,uitgegeven op last van Zijne Excellentie den Gouverneur-Generaal vanNederlandsch Indië. Dit werk is in vorm en inhoud een meesterstuk. Denaam van Verbeek is hierdoor ten eeuwigen dage verbonden aan demeest grootsche geologische gebeurtenis van onzen tijd. Zijn arbeid isklassiek. Uit eene overstelpende hoeveelheid materiaal schiep hij ééngeheel; hij heeft met "Krakatau" eene onvergankelijke eerezuil gesticht,niet alleen voor zichzelf, maar ook voor het corps der Indischemijn-ingenieurs.
Onmogelijk is het na zijnen arbeid over Krakatau te schrijven, zonderzijn werk als basis te nemen. "En toch durft ge nog over Krakatauschrijven"! hoor ik mij toevoegen.
Als het werk van Verbeek in ieders handen was, dan zou ditboek geen reden van bestaan hebben. Dit is echter niet het geval, daar[Pg 4]het in de eerste plaats een wetenschappelijk boek is, hetstandaardwerk. Eene voor allen bevattelijke behandeling van ditonderwerp ontbrak tot na toe in onze taal. Toch is juist daarbehoefte aan. Want toen Camille Flammarion in 1890 een werkjein het licht gaf, getiteld: "de l'Eruption du Krakatoa et lestremblements de terre etc.," vond dit èn in ons land èn in Indie zooveellezers, dat hieruit duidelijk bleek, hoezeer eene populaire behandelingvan dit onderwerp gewenscht was.
De firma Thieme & Cie wendde zich tot den heer Dr. B.C.Goudsmit, den man, die reeds zoovele werken van CamilleFlammarion op zulk een uitstekende wijze in een Nederlandsen kleedheeft gestoken, met het verzoek ook dit werkje te vertalen.
Hoewel het boekje van Flammarion is aangekondigd als een"Oeuvre absolument inédit", is het in zijn geheel een afdruk van deartikelen door den geleerden schrijver in 1884 en 1885 in zijntijdschrift "l'Astronomie populaire" geschreven.
Dat ik ooggetuige was van de groote uitbarsting in Augustus 1883, daarinsteekt op zich zelf al zeer weinig verdienstelijks. Mijne indrukken gafik weer in eene particuliere correspondentie in de Nieuwe RotterdamscheCourant van 23 October 1883 onder den titel: "eene Zeebeving." Opverzoek van Camille Flammarion gaf ik eene beschrijving van deuitbarsting in het: "Bulletin mensuel de la société Flammarionà Argentan," Dec. 1883 en Juni 1884, waarvan het eerste gedeelte ook in"la Nature" verscheen. De groote verdienste, die deze opstellen hadden,was hunne actualiteit; zij waren nagenoeg de eerste opstellen, die inFrankrijk over Krakatau werden gepubliceerd.
De artikelen van Camille Flammarion in de "Astronomiepopulaire", die in 1890 in één bandje het licht zagen, bestaanhoofdzakelijk uit aanhalingen uit deze opstellen.
Aan hare actualiteit is het dan ook toe te schrijve