VOGELS VAN DIVERSE PLUIMAGE

door

CAREL VOSMAER

GEÏLLUSTREERD NAAR TEEKENINGEN VAN Ch. ROCHUS

Carl Vosmaer

INHOUD

INLEIDING
TWEE KUNSTENAARS
EEN OUDE STRIJD
EENE PREEK IN 1629
BLADEN UIT EEN LEVENSBOEK
EEN BOUWVISIOEN
WANDELINGEN DOOR DE WERELD
VAN TWEE KONINGSKINDEREN
EEN PELGRIMSTOCHT NAAR DE WEDDESTEEG
MONA

INLEIDING.

Hij liegt alsof het gedrukt was, zeide men vroeger met een spreekwoord,dat uit den grooten eerbied voor boeken geboren werd. Hij liegt zoomooi, zoo glad, zoo juist, dat het uit een boek schijnt genomen.Oudtijds heette het: "daar staat geschreven," maar de spreekwoordennemen de zeden der tijden aan en na de uitvinding van de typographiebeteekende het gedrukte hetzelfde gezag als vroeger het geschrevene.

Zoo zeide men ook eens, om iets onbegrijpelijks uit te drukken, dat isGrieksch en Latijn voor mij, of als het erg liep, dat zijn hiërogliefen.Maar het Grieksch en Latijn is niet meer voor enkelen en de hiërogliefenzijn ontcijferd. Welke taal zullen wij nu voor de vergelijking kiezen?Men kan zelfs niet meer met voeg zeggen, dat is Sanskriet of Chineeschvoor mij, want ook die talen zijn niet onbereikbaar. Hoogstens mag eengewoon mensch beweren, dat iets er voor hem uitziet als spijkerschrift.Ja, de spreekwoorden verouderen en veranderen. Een uitgezocht deel vanhet vleesch, dat in de oudheid een godenstuk heette, werd in de goededagen, toen de geestelijken de praerogatieven der godheid voor zichnamen, een paterstuk. De Hervorming, die zoo veel veranderde, verbeterdedit in een domineestuk, totdat eindelijk het ongeloof ook dit wederseculariseerde en algemeen menschelijk maakte.

En zoo is het ook met de boeken gegaan. Dat spreekt als een boek, zeimen, en daarmee was het uit. Maar de boeken hebben hun prestigeverloren. Iedereen maakt boeken en snel ook. Negen jaren over een boekte broeden, zooals Horatius aanraadde, wie zou er aan denken! In negenjaren is een boek al weer verouderd. Zij zijn ephemeriden, zij strekkenom de gedachten en beelden van het oogenblik uit te drukken, en maarweinige zijn duurzamer.

Op een morgen had ik eindelijk een niet zeer vermakelijk werk ten eindegebracht. Ik had het laatste blad gelezen van een grooten hoop boeken,waarover mij gevraagd was of zij eene heruitgaaf verdienen. Het warennovellen, gedichten, tooneelstukken. Titels, papier, letter, toonden aleene herkomst van voor ruim twintig jaren. En deillustraties—verluchten, verlichten noemden onze middeleeuwers dieversiering naar het oude illummare, waarvan het nieuwere illustreereneen aanmatigender vorm is—de illustraties, die deze boeken nog nietilluster hadden gemaakt, waren even verouderd. Welke onredzamesteente

...