Produced by Sophia Canoni. First two corrections by George Canonis
Note: The tonic system has been changed from polytonicto monotonic, otherwise the spelling of the book hasnot been changed.
Σημείωση: Το τονικό σύστημα έχει αλλάξει από πολυτονικόσε μονοτονικό. Κατά τα άλλα έχει διατηρηθεί η ορθογραφίατου βιβλίου.
ΑΘΗΝΑΙΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ Κ. ΜΑΪΣΝΕΡ ΚΑΙ Ν. ΚΑΡΓΑΔΟΥΡΗ1899
Η θάλασσα για μένα ήταν κλειστή και άφωνη. Δεν μιλούν και δενανοίγουν των θησαυρών οι βιδερόπορτες παρά σ' εκείνους που έχουντο μυστικό τετράφυλλο της ερεύνης και της επιμονής. Εσύ άγνωστόνσου και ξένον μ' επήρες από το χέρι, μαζί της μ' εγνώρισες·άνοιξες εμπρός στα μάτια μου την πύλη δεύτερου κόσμου και μουείπες: ζωγράφισε! Τον είδα, τον αγάπησα, τον εσυμπόνεσα. Τρίαχρόνια εχάρηκα με τις φτωχικές χαρές του, ετρόμαξα τους μεγάλουςκινδύνους του, εθαύμασα την αυταπάρνησι και την υπομονή του,άκουσα τους μύθους και τους θρύλους του. Τόρα βούλομαι να κάμω τοθέλημά σου. Τον ποντοπλάνητο ναύτη, θάλασσα την ανήσυχη και τηνΜοίρα, αόρατη και όμως πραγματική και παντοδύναμη, πάσχω να τουςσμίξω στο βιβλίο μου μέσα όπως είνε αχώριστοι και στοταξειδιάρικο ξύλο. Ποιος θα ειπή πως επέτυχα; Βέβαια όχι εγώ. Δενέχω στην πυξίδα μου χρώματα τόσα όσα χρειάζονται για τονθαυμαστόν πίνακα. Και το γνωρίζω. Όμως κ' έτσι παρακαλώ να τοδεχθής, λαμπάδα ταπεινή κ' ευγνώμονη στη σεβαστή μνήμη σου.
Ο πατέρας μου — μύρο το κύμα που τον ετύλιξε — δεν είχε σκοπό ναμε κάμη ναυτικό.
— Μακριά έλεγε· μακριά παιδί μου, από τ' άτιμο στοιχειό! Δενέχει πίστι· δεν έχει έλεος. Λάτρεψέ την όσο θες· δόξασέ την·εκείνη το σκοπό της. Μην κυτάς που χαμογελά, που υπόσχεται άπειρατα πλούτη της. Αργά — γρήγορα θα σου σκάψη το λάκκο ή θα σε ρίξηπετσί και κόκκαλο, άχρηστον στον κόσμον. Είπες θάλασσα, είπεςγυναίκα το ίδιο κάνει.
Και τα έλεγεν αυτά ο άνθρωπος που έφαγε τη ζωή του στο καράβι·που ο πατέρας, ο πάππος, ο προπάππος όλοι ως τη ρίζα της γενεάςεξεψύχησαν απάνω στο παλαμάρι. Και όχι μόνον αυτός αλλά κ' οιάλλοι γέροντες του νησιού, οι απόμαχοι των αρμένων τόρα και οινεώτεροι, που είχαν νωπούς ακόμη τους κάλους στα χέρια, ότανεκάθιζαν στον καφενέ να ρουφήξουν τον ναργιλέ τους εκινούσανμελαγχολικά το κεφάλι και στενάζοντας έλεγαν·
— Η θάλασσα δεν έχει πια ψωμί. Ας είχα ένα κλήμα στη στεριά καιμαύρη πέτρα να ρίξω πίσω μου.
Η αλήθεια όμως ήταν πως πολλοί από αυτούς όχι κλήμα αλλά νησίολάκερο ημπορούσαν ν' αποχτήσουν με τα χρήματά τους. Και όμως όλατα έρριχναν στη θάλασσα. Άμιλλα είχαν ποιος να χτίση μεγαλείτεροκαράβι· ποιος να πρωτογίνη καπετάνιος. Κι' εγώ που άκουα συχνά ταλόγια τους κ' έβλεπα τόσο αντίθετα και ασύμφωνα τα έργα τους δενημπορούσα να λύσω το μυστήριο. Πνεύμα έλεγα θεϊκό, κάποια δύναμιςαπό το άπειρο σταλμένη, ερχόταν κ' έσερνεν όλες εκείνες τις ψυχέςκαι τις εκρήμνιζε σκλάβες και άβουλες στα πέλαγα όπως οτρελοβοριάς τα στειρολίθαρα.
Αλλά το ίδιο πνεύμα έσπρωχνε κ' εμένα εκεί. Από μικρός τηναγαπούσα τη θάλασσα. Τα πρώτα βήματά μου να ειπής, στο νερό τα